
EBKM: Küresel İlkelerden Doğan Bir İnovasyon Hikâyesi
Elektronik Belge Kayıt Merkezi (EBKM), küresel ticaretin hızlanmasını, finansal sigortaların artırılmasını, güvenliğin güçlendirilmesini ve finansal işlemlerin dijital dönüşüm sürecine uyumlu hale getirilmesini sağlamak amacıyla hayata geçirilmiş stratejik bir projedir. Türkiye’nin dijital ticaret altyapısını güçlendirmek ve uluslararası standartlara uyum sağlamak amacıyla geliştirilen EBKM, küresel düzenlemelerden ilham alarak inşa edilmiştir.
Bu yenilikçi sistemin temelleri, Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) tarafından geliştirilen Elektronik Ticaret Kanunu (Model Law on Electronic Commerce) ile atılmış olup, 2017 yılında yayımlanan Devredilebilir Elektronik Kayıtlar Model Kanunu (The Model Law on Electronic Transferable Records – MLETR) başta olmak üzere uluslararası düzenlemelerle desteklenmiştir.
MLETR, G7 ülkeleri tarafından desteklenen ve küresel ölçekte zorunlu hale gelmesi öngörülen bir regülasyon olup, EBKM bu uluslararası çerçevede Türkiye’nin dijital ticaret, ödeme, takas, sigorta ve finansman ekosisteminde öncü bir altyapı olmasını sağlamaktadır.
FaturamPara Sistemi, elektronik fatura sisteminin küresel düzeyde benimsenmesi sonucunda geliştirilmiş olup, dijital ticaretin standartlarını belirleyen ülkelerde hızlı bir şekilde uygulanabilir hâle gelecektir. Ticari belgelerin güçlü bir teminata dönüştürülmesi amacıyla, finansal sigorta mekanizmaları ile entegre çalışarak, şirketlerin alacaklarını güvence altına almasına ve ticari risklerini minimize etmesine olanak tanıyacaktır. Bu sayede, dijital ticaret ekosisteminde güvenilir bir yapı inşa edilerek, küresel ticaretin sürdürülebilirliği artırılacaktır.
1966 yılında kurulan UNCITRAL, dijitalleşmenin küresel ticaret üzerindeki dönüştürücü etkisini erken fark ederek, elektronik ticaretin güvenilir ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağlayacak yasal çerçeveleri oluşturmuştur. UNCITRAL tarafından geliştirilen model kanunlar, elektronik belgelerin hukuki geçerliliğini tanıyan ve kâğıt temelli belgelerin dijital alternatiflerle değişimini teşvik eden bir çerçeve sunarak, dünya genelinde birçok ülkeye olduğu gibi Türkiye’ye de rehberlik etmiştir.
Bu standartlar, elektronik fatura, sözleşme ve diğer dijital belgelerin güvenli şekilde saklanması, doğrulanması ve uluslararası ticarette kabul görmesini sağlamak için temel altyapıyı oluşturmuştur. Elektronik ticaretin küresel ölçekte yaygınlaşmasıyla birlikte, UNCITRAL’in belirlediği ilkeler; finans, sigorta, tedarik zinciri yönetimi ve ticari belgelerin dijitalleştirilmesi alanlarında standart haline gelerek, uluslararası ticaretin hızlanmasını ve güvenilirliğini artıran kritik bir yapı taşına dönüşmüştür.
Geleceğe Yön Veren Küresel Ticaretin Dijital Dönüşüm Merkezi
Geleceğin küresel dijital ticaret ekosistemini şekillendiren ve Türkiye’nin uluslararası arenada rekabet gücünü artıran stratejik bir yapı olarak, küresel standartlarla uyumlu elektronik faturalar ve ticari belgeler üzerinden ticari ödemeler, finansal sigortalar ve likidite yönetiminde dönüşüm sürecini desteklemeye devam edecektir. Ayrıca, elektronik faturanın yaygın olarak uygulandığı ülkelerle iş birlikleri geliştirilerek uluslararası açılım hızlandırılacak ve küresel ticaret ağının dijitalleşmesine öncülük edilecektir.